Bệnh Giun móc – Dấu hiệu, chẩn đoán và điều trị hiệu quả

Bệnh giun móc là một bệnh ký sinh trùng đường ruột phổ biến ở vùng khí hậu nóng ẩm như Quy Nhơn, gây thiếu máu mạn tính, suy dinh dưỡng và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cộng đồng.
Tác nhân gây bệnh chủ yếu là Ancylostoma duodenale và Necator americanus, sống ký sinh trong ruột non, hút máu người để tồn tại.
Tỷ lệ nhiễm giun móc ở Việt Nam dao động 10–20%, đặc biệt cao ở nông dân, công nhân ngoài trời và trẻ nhỏ thường đi chân đất.

Tổng quan về bệnh giun móc

Giun móc là một trong những bệnh ký sinh trùng đường ruột phổ biến ở các nước nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Tác nhân gây bệnh chủ yếu là hai loại giun móc Ancylostoma duodenale và Necator americanus. Giun móc sống ký sinh ở ruột non, hút máu và chất dinh dưỡng của người, gây ra tình trạng thiếu máu mạn tính, suy dinh dưỡng, đặc biệt nguy hiểm với trẻ em và phụ nữ mang thai.

Hình ảnh giun móc ký sinh trong ruột non người – nguyên nhân gây thiếu máu mạn tính.

Nguyên nhân và con đường lây nhiễm

Bệnh giun móc lây truyền chủ yếu qua da và đường tiêu hóa.

• Qua da: Ấu trùng giun móc trong đất ẩm có thể xuyên qua da, thường là ở bàn chân khi đi chân đất, rồi theo đường máu di chuyển đến phổi, sau đó lên họng và bị nuốt xuống ruột non.
• Qua đường tiêu hóa: Ăn rau, củ quả hoặc uống nước có chứa ấu trùng giun móc mà chưa được rửa sạch, nấu chín.
• Môi trường sống: Các vùng có khí hậu nóng ẩm, đất bị ô nhiễm phân người, điều kiện vệ sinh kém là nơi lý tưởng để trứng và ấu trùng giun phát triển.

Triệu chứng thường gặp của bệnh giun móc

Triệu chứng phụ thuộc vào giai đoạn nhiễm bệnh và số lượng giun trong cơ thể:

Giai đoạn ấu trùng xâm nhập qua da:

• Ngứa, nổi mẩn đỏ hoặc phát ban tại vị trí ấu trùng chui qua da, thường ở bàn chân, kẽ ngón chân.
• Có thể kèm theo cảm giác rát, châm chích nhẹ, sưng nhẹ hoặc viêm da.

Giai đoạn ấu trùng di chuyển trong cơ thể:

• Khi ấu trùng lên phổi, người bệnh có thể ho khan, khó thở, đau tức ngực nhẹ.
• Một số trường hợp có biểu hiện giống viêm phế quản thoáng qua.

Giai đoạn giun trưởng thành sống trong ruột non:

• Đau bụng vùng quanh rốn, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa.
• Thiếu máu mạn tính do giun hút máu, gây xanh xao, mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt.
• Trẻ nhỏ có thể chậm lớn, biếng ăn, da xanh, giảm khả năng tập trung.

Ấu trùng giun móc xâm nhập qua bàn chân khi tiếp xúc đất bẩn – con đường lây phổ biến nhất.

Đối tượng có nguy cơ cao

• Người thường xuyên làm việc hoặc đi chân đất trên đất ẩm, như nông dân, công nhân làm vườn, người thu gom rác.
• Trẻ em chơi dưới đất, cát mà không mang dép.
• Người sống ở vùng nông thôn, nơi không có nhà vệ sinh hợp vệ sinh.
• Phụ nữ mang thai – dễ thiếu máu do giun móc hút máu kéo dài.

Biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị của bệnh giun móc 

Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, giun móc có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm:

• Thiếu máu mạn tính: do giun hút máu lâu ngày, gây suy nhược, mệt mỏi, chóng mặt.
• Suy dinh dưỡng: giảm hấp thu dinh dưỡng, dẫn đến gầy yếu, chậm phát triển ở trẻ.
• Ảnh hưởng thai kỳ: phụ nữ mang thai bị nhiễm giun móc có nguy cơ sinh non, con nhẹ cân, thiếu máu sau sinh.

Cách phòng chống bệnh giun móc

Phòng ngừa bệnh giun móc đòi hỏi sự kết hợp giữa vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường và tẩy giun định kỳ:

• Mang dép, ủng khi làm việc ngoài trời hoặc tiếp xúc với đất.
• Không đi chân trần trên đất, đặc biệt ở khu vực ẩm thấp.
• Rửa tay sạch bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Ăn chín, uống sôi; không ăn rau sống chưa rửa kỹ.
• Giữ vệ sinh môi trường, không phóng uế bừa bãi.
• Tẩy giun định kỳ mỗi 6 tháng cho tất cả thành viên trong gia đình.

Điều trị bệnh giun móc tại Phòng khám Đa khoa Hòa Đức – Quy Nhơn

Việc điều trị cần được chỉ định và theo dõi bởi bác sĩ chuyên khoa.
Tại Phòng khám Đa khoa Hòa Đức, người bệnh sẽ được:

• Khám chuyên khoa Tiêu hóa – Ký sinh trùng để đánh giá mức độ nhiễm.

• Xét nghiệm phân tại Trung tâm Xét nghiệm Hòa Đức đạt chuẩn, xác định chính xác trứng giun móc.

• Điều trị bằng thuốc đặc hiệu theo phác đồ của Bộ Y tế.

• Bổ sung sắt, acid folic, vitamin B12 để cải thiện thiếu máu.

• Tư vấn chế độ dinh dưỡng, vệ sinh và phòng ngừa tái nhiễm.

Người bệnh không nên tự ý sử dụng thuốc tẩy giun khi chưa có chỉ định của bác sĩ, vì có thể gây kháng thuốc hoặc tác dụng phụ nguy hiểm.

Phòng khám Đa khoa Hòa Đức – Quy Nhơn là địa chỉ uy tín trong chẩn đoán, xét nghiệm và điều trị các bệnh ký sinh trùng đường ruột, giúp người bệnh được phát hiện sớm, điều trị đúng và phục hồi nhanh chóng, an toàn.

Tại đây, người bệnh được thăm khám trực tiếp bởi bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa – Ký sinh trùng, kết hợp với Trung tâm Xét nghiệm Hòa Đức đạt chuẩn, giúp xác định chính xác loại giun, trứng giun và đánh giá mức độ nhiễm bệnh.

Với thiết bị hiện đại và quy trình chẩn đoán khoa học, bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ điều trị cá thể hóa, mang lại hiệu quả tối ưu, đồng thời hướng dẫn chế độ dinh dưỡng và vệ sinh cá nhân để phòng ngừa tái nhiễm.

Hình ảnh bác sĩ da liễu-ký sinh trùng tư vấn và điều trị bệnh da liễu tại Phòng khám Hòa Đức – Quy Nhơn

Liên hệ ngay hotline và thông tin bên dưới để được tư vấn và đặt lịch thăm khám, xét nghiệm và điều trị bệnh giun móc tại Phòng khám Đa khoa Hòa Đức, Quy Nhơn, Gia Lai.

Tham khảo gói Xét nghiệm ký sinh trùng tại Quy Nhơn để hiểu rõ cách điều trị hiệu quả và ngăn ngừa tái phát các bệnh ký sinh trùng.

Giải đáp nhanh về bệnh giun móc

1. Giun móc có lây từ người sang người không?

Không, giun móc không lây trực tiếp giữa người với người. Người chỉ nhiễm khi tiếp xúc hoặc nuốt phải ấu trùng trong đất.

2. Dấu hiệu nào cho thấy bị nhiễm giun móc?

Mệt mỏi, xanh xao, hoa mắt, đau bụng quanh rốn, rối loạn tiêu hóa, thiếu máu kéo dài.

3. Bao lâu nên tẩy giun một lần?

Mỗi 6 tháng/lần, đặc biệt với trẻ nhỏ, người làm nông hoặc làm việc ngoài trời.

4. Có thể tự mua thuốc tẩy giun uống không?

Không nên. Cần được bác sĩ kê đúng liều theo cân nặng và loại giun để tránh kháng thuốc.

5. Bị giun móc khi mang thai có nguy hiểm không?

Có. Giun móc có thể gây thiếu máu nặng, sinh non, con nhẹ cân – cần được điều trị an toàn theo hướng dẫn bác sĩ.

Biên tập: BS. Phạm Nhật Tân